Zarzokimi -2

 Chapter - 2

December thla kan chuangkaia, exampui ti a kan sawi mai thin, Third term kan zo tawh bawka. Chhiarkawp ka harsat deuh e tih mai loah chuan lehkhathiam thei pangngai tak ka ni a. Result puan hunah pawh ka fail ka ring lo. 

School chawlh anih tawh avangin tih tur em em a awm lo va, Zotei te sawhthing choin an feh nitina, kei erawh chu tihtur nei hek lo le, dawrah ka kal ve anih loh chuan in-ah ka awm mai maia, achang leh ka pi nen huanah te kan kal ve a, ka ni nen an lo a maipawl phur tura kal ve chang ka nei bawk. Maipawl an ngah em em maia, ka ni hi nu taima rumrut mai niin a taimak em avangin an leilet sirah kumtin lo a nei ve ziaha, an leiletah buh ngah thei viau mah se Tlang lo neiin a buai kumtin tho. Mai leh maipawl a ngah em em maia, motor luh theih chinah kan thiarchho a, ka pain a hman remchan veleh jeep-in a phurhsak leh dawn a ni. 

Ka rin ang ngeiin kan result an puan chuan pahnihna ka lo ni a. Chhiarkawp pawh ka ti tha ve viau. Kan kawmchhak lawka awm, u Tlana ka nuin min zirtir turin a ko zantina, anni chhungkua hi kan unau min duat em em tu, thisena inzawmna nei hauh si lo va kan chhungte tawp anni a. U Tlana hian pawl 10 a zir meka, chhiarkawp a thiam avangin ka nu pawh hian min zirtir tura ko thin a ni. Min hrilhfiah thiam em em a, a niin min zirtir chinah chuan keipawn ka man chho ve ta deuh a. Chuvanga kumtawp examah pawh mark 50 lai hmu ve phak ka ni. 

"Thangtawi, nang antenna va her rawh, I herfiah thiam ber" ka pain Thangtawia hnenah a ti a. Vai film kan en laklawh em em laiin a rawn mur chum chum maia, hetianga a awm hi chuan tuemaw ber antenna her tha turin an tlan vat thin. 

Antenna an tawn behna raw kung vuan tang chungin Thangtawia a ding kak ta a, "a fiah em? " a ti lauh lauh. Keini inchhung lama awmten"fiah deuh, fiah leh lo" ka ti nak nak. Ka pain a va tihpui hnuah pawh a fiah thei ta chuang lo va, "lo kal ru, inkawibah mai ang u" U Ringi'n a tih chuan hmeichhe hoin kan zui chhuak ta dial. 

Kan inbul mai hi kawngpui a ni a, Motor lo tlan chang awm mah se tlan khat tak anih avangin inkawibah nan kawngpui metal ngei hi kan duh a. Kan aia u zawk inti nula ve tan tawh 3 te nen chuan kan inkawibah ta a. "Zari chu thawkpalai mai rawhse" min tih chuan phur takin ka tlan nghal vat. Lehkha zirna kawngah ngaihtuahawm lo pawl tak ka ni ve nangin infiamna lam hi chu thiam alawi ka nei lo. 

Kawi panga a khat mawi tawkin an chhawng tlara, keini ho chu a chhak deuh feah kan awm a, kan dinna hmunah lung noin lamlian an rin raih a, pakhat te tein kan kawi kan lir ta a, kan kawi dinna apiangah kan dinga, a lir tawi ber atangin kawi inchhawng kah tluk tumin a kap tana, chutiang zelin a indawtin kan kap tliar tliara, kawi inchhawng kan kahthluk zawh theih loh avangin lehlam pawl in an kap veleh thung dawn a ni. 

Kei erawh chu thawkpalai ka ni bawka, a thawk lamah ka tel char char thei. 

Thim dawnah kan bang a, chaw ei turin mahni in lam kan pan ta sang sang. 

"Mami pawh hi thlengsil ve tawh la a tha ang. I nula ve mai dawna, I pi ring reng tur i ni tawh lo" dawhkan hrufai mawlh mawlh pahin ka nuin a ti a. "Ka peih lo e a" Ka ti rang vat. "Peih lo ti reng reng suh, I lian tawh. Naktuk zing atangin sil tan ang che" a ti hmawk hmawk. "Thlengsil te mai mai a har lo em mai. Kum hnih khat a liam anga a la ti em em dawna, tun atanga lo intirh chiam angai hleinem" ka piin a tih chuan ka nu ngaihdan a ni lo va, inchhung chet engmah ka la thiam lo chu a that loh zia a sawi zui hmuar hmuara  ka pi nen an inhnial zuia. Hetianga keimah vanga ka pi leh ka nu inhnial hi thilthar a ni tawh lo va. An inhnial chhan ber keilah chuan kawrlum la turin pindanah ka luhsan ta daih. 

Zan inkhawm naah u Ringi leh a pawlte nu ho thutna lam tlar hnung berah kan thu tlar dala, reipawh kan thut hmain Thangzeli'n a sunhlu pai a phawrh a, chi thak nen sarangah a khung pawlh vek. Kan inpe chhawng zela, mi hmuh hlau takin kan ei a. Biakin chhunga thilei loh tur tihte chu nu leh pa ten min hrilh ve chamchi mah se kan ei loh phah chuang reng reng lo. 

Thusawitu a din rual rualin kan hmalam thutthleng bawhin kan muthlu nghal diala, thu a sawi zawhah kan inkaitho a, phak chel chualin khawm kan bang ve thei ta hram. 

"Naktukah kan result a chhuak dawn an tia. Ka fail chuan sikul ka kal tawh lovang ka ring" U Ringi'n a ti a. "Ngati maw i kal tawh loh vang? " ka ti thuai. "Ka peih tawh vak lo. Ka pass pawhin ka kal tawh chuang lo tho maitheia,ka nu a hrisel bawk si lo nen, loah ka pa hnathawhpui angaia" a ti leh maia. Amah ang rual school bang tawh hi kan vengah an awm fura, thilmakah pawh kan ngai lem lo. 

A tuk a lo ni a, u Ringi a fail ta ngei. Hmeichhe sual deuh deuh ho pass an awm lo va. Zotei nen beinawn tawh lo va bang nghal tura kan duh zia kan sawi dun a, an sual hlawm em avangin school an tinuam lo a. Sport naah bak chuan tangkaina an nei lo. 

Pawl 4 leh pawl 7 bakah pawl 10 hi Board exam a ni thin a. Pawl li hi chu fail an awm mang loh laiin pawl 7 hi chu pass zo lo an awm nual zela, pawl 10 phei chu kan khaw high school atanga exam zingah pahnih chauh te an pass thina, beihnawn ngei ngei turah kan ngai. 

Christmas thlen nan karhnih chauh a awm tawha, kan kohhran sial talh tur kan khaw bul ami kohhranin an lei a.Sial kai turin pa ho rual an kala, an rawn thlenpui niin kan lo hmuaka, kan phur em em mai. Kohhranin a rel angin ruaithehni hma zawng chu chhungkaw tinin a inchhawkin sial kan inthlah chhawk dawna. Tum khatah chhungkaw 3 te kan inkawp anga, duh leh ramhnuaiah kan kaichhuak anga, duh leh a chaw tur kan putsak thei bawk ang. Biakin tualah an thlung ruau maia. Hmuhnawm kan tiin mipa naupang thenkhat chu a chungah te an chuanga. Hmeichhe ho chu kan chuang ve ngam lo. 

Ka pa bungraw la tura a kal pahin ka nu pawh bazar tur leh ka pi te tlawh pahin Aizawlah a kal ve dawna,ka u an hruai tel ve avangin kal ve ka ngen chiam a, ka nuin min hruai ve duh lo. "Ka u pawh inhruai tho si" Tiin tap chungin ngen mah ila Motor ka ruih nasat thin bakah dawrah ka u Mama puih angai dawn thu sawiin min hruai duh chuang reng reng lo. Ka u Mama hi ka ni fapa upa ber niin Aizawlah college a kala, an chawlh tawh avangin karhmasa lawkah a lo haw a. Ka pa te zin hlanin kan dawr a lo nghak dawn a ni. 

"Chemte, ka kawrlum kha min han lak nghal rawh, kan kal har lutuk chuan i u Mama a lo buai ang" Tiin kan pindana ka lut tur ka puin min biaa. Puanpheikhawk pum ilh elh ka bun sawk sawk hnuah ka pu te pindanah ka pu kawrlum ka laksak leh a. Thingpui dahna flask kan leithar khai chungin ka pu inak bawr luah chu ka zui chhuak ta hnak hnak. 

Kan dawr hi kan khuaa dawrah chuan a lian pawl tak a ni ve bawka kan lun ve em em mai. Eichawp mai pawh ni loin Christmas dawnah hi chuan ka pain naupang lawm a zuar tel teuh thina. Chu chuan minti lun zual ve bawk. U Mama chhuah lawk hlanin mipa naupang thenkhat thil lei tura lo lut te chuan ball an en laih laiha.

"Mama, hei hi engzat man nge ni? " ka puin a ti a, ball tereuhte sen vit vet hi a lekkanga.

"U Mama a awm lo e a" ka tih chuan Ka puin a thlek kual vat vat a, "cheng 5 aniang. A te em maia, chu ai chuan a to thei lo" a ti ta a. Pawisa an inpek fel hnu feah u Mama a lo let a, ka puin a thil hralhna a lo sawi chuan a ner nang nanga. "Hei a inziak reng sia, a tet vanga man tlawm ngawt thu a awm hleinem, Zari nangpawn lo enpui ve ta che" min ti khar khar. 

"A inziak tih i sawi hleinem" ka lo ti rang vata. "Sawi loh pawhin en nachang hriat ve tur alawm. A va buaithlak e aw. Khatiang te chuan hlep tur zawng zawng a bo vek dawn asin. I len tawh nen hian i chhawr tlak loh lutuk mai" min ti bal bala. "Thildangah hlep a awm tho alawm, pawi ti mah ta che" Ka pu lah chuan a ti ta mai mai. 

Ka nu te zin chhung chu u Mama puiin nitin ka pu nen dawrah kan kal ta ziaha, kan khaw bul lawk, ka pu te khawchhuahna atangin kan chhungte tleirawl pakhat a rawn zin hlauh maia. Inchhung chetah ka pi a pui vek a, kumthar lamah kan khaw high school a kal tum niin kan inah a awm dawn a ni. 

Ka nu te zin lo haw ni chuan bungrua an rawn hawn nghal dawn avangin dawrah an lo thlen hun nghakin kan awm a. Thim thet thetah bawr takin an rawn thlenga. Ka nu u fapa, kei aia kum 4 vela upa Christmas hmang turin an rawn hruaichho a, kan zin changa kan inhmuh bak inhmu ngai lem lo kan ni bawka, ka nel vak lo. 

Christmas urlawk ni a lo ni ta reng. Zan lamah chow kan ve ngei tumin kan thianhoin kan sawikhawm ve laih laiha, "Zari, indawr ami lo hawn mai la, cheng 2 duli man a ni em? "U Ringi' a ti a. " La ni e. Engzat nge ka lo hawn ang? "ka ti let thuai. " Pocket 3 animai alawm. Cheng 1 theuh kan thawh chuan cheng 8 kan nei dawna. A bang khan thelret kan lei anga" a ti zat zata. "Nia, tu te inah nge kan tih dawn? Keichu ka nuin rei deuh chhuah a phal dawn lo ania. Zari te inah anih chuan ka rei thei deuh ang" Zotei'n a ti a. "Zari te inah chuan mi an tam thei e, mahse TV te kan en pah thei anga a tha tho. Zari nu in min kansak peih dawn phei chuan tel a telh leh teuh anga, a tui viau ang" Thangzeli chuan a lo ti ve niah niaha. U Ringi'n a ngaihtuah vang vang hnuah kan in a tih chu tha a ti ve ta a. Mahse, kan chow kan tur hi inleng dangten an ei ve loh nan kan inleng te ka lo ven an ngai dawn thung. . 

Zan inkhawm ban veleh kan inah kan lutkhawm nghal dial a, u Ringi'n pawisa kan thawh tur a lakhawm nghauh nghauha, chow man daih cheng 7 duli ka pa a pek dawn chuan ka pain " Sawm dawn inni si a, Pi Vani dawrah kha khan han lei belh leh zawk rawh u. In kham nang, kan dawr atanga in lak kha chu Mambawihi thawh animai" a tih chuan kan hlim tlang ngang maia. Phur takin Roenga leh Rinawma chow lei belh turin an tlanchhuak thuaia, "Zar, antam chhum innei ang tiraw? Chow ei hi chuan luak a chhuak duh thei lutuk ania aw" Zotei'n a ti ru sa sa a. 

"Ka hre lo e a. Kan nei maithei, nakinah kan en dawn nia" ka tih chuan a bu nghat nghat a. Ka nu u fapa, u Lawma leh Zotei u, u Hminga an inkawmngeih phian maia. Ka nu u hi PWD ah JE a ni a, u Lawma pawh Aizawl mi anih mai piah lamah a pa sawrkar hna keini Thingtlang naupang tam zawkin hna lian ber pawla kan ngaih thawktu a lo ni bawka, ngaihsan a hlawh em em mai. Ani lahin nuam a ti ngang mai. Zotei pawhin a vawikhatnan mipa duhzawng a nei ve ta a. Chu chu u Lawma ngei chu a ni a. U Lawma te nena kan awmho chang chuan a lai thei em em mai. U Lawma lah chuan naupangchhe en bakin a en der lo thung.

Nuam ti takin Christmas leh kumthar lawmna hun kan hmanga. Kumthar kan chuankai atanga reiloteah school kan luh hun a lo thleng zuia. Kumtir lam chauh ala ni bawka chuti takin lehkhazir lamin kan rilru ala luah lo. Vanneihthlak deuh maiin hmeichhe sual ho kha fail vek mah se an zinga pakhat chauhin a bei nawna, amah chauh anih takah chuan a thawm pawh a na zui ta lo va. School a nuam ta sawt mai. Zotei nen la inkawm reng mah ila zirtirututen kan thutdan an siksawi avangin kan thu dun thei tawh lo va. Vengdang ami, pawl 5 kan nih laia kan kawm ve fo thin nen kan thu dun ta a. Kan inkawmngeih ta phian mai. Ahming chu Siampuii a ni a, fanu mal ve bawk niin ani chauh hi kan pawla ka tluk loh awmchhun a ni. 

"Zar, school banah lo leng la. Home work ti dun ang. Tlaiah ka nu chhawk tura kal ka ngai dawn tho a. Salvation tlangah kha ania, I haw rualin keipawh ka lo chhuk ve anga"a ti a. 'Dawrah kal lawk ka ngaia, min kalpui hmasa la chuan ka lo leng kawi dawn nia" ka ti ve a. Kan naupanlai hi chuan sualna te a la tlemin nun a ralmuang em em maia. Naupang pawh hi chuti taka chhungte ngaihven hlawh kan awm hlawm lo. 

School banah Zotei kan dawra kalpuiah ka sawm a, eirawngbawl angaih avangin a lo kal ve hman lo. Siampuii nen kan dawrah kan kal a. Ka pain in lama ka hawn tur sarang a fun min pek hnuah Siampuii te inah kan phei ta a. A chhungte tumah an lo awm lo. 

"Ehe… Theihai khu a va rah lian tawh em em. In ta a ni em? " an tukverh a dak chungin ka ti hluaia. An in leh an in ral lehlam hi kawr thuk lo tein a daidang a, ral lehlam ami te nen hian inbiak mai theih leka inhnaih anni. 

"Khawi khu maw? " Tih pahin a rawn dak ve a. Ka lo kawhhmuh chuan a lu a thing a. "Pa Mawia te ta zawk anih khu. Kawr chin chauh khu kan ram ania" a ti a. "A rah lian tawh bik e, keini chu ala sen lutuk asin. A rah hniam bawk sia" ka ti leh vang vang a. 

"Ka'rawh, kan ta pawh a rah lian ve tawh tho a, zuk lo vang" a ti leh chu hnial loin ka tho nghal thuai. 

Kawmthlangah kan inzui thla a, an theihai kan han envel chuan a lo la lian vak hlawm lo. Kawr chhak deuha an thenawmte theihai erawh chu kal hnaih phei chuan ral atanga en aiin a lo lian zawka. Kuttum tiat dawn dawn anni a. An rah hniam bawk nen lei atanga lawh nuam tawk lek hian an uai fer fur mai. 

"Kawr hi zuan kan ila, Pa Mawia te ta saw va lo ang" a tih chuan phawk hra hian ka en a. "A chi dawn mi? Inah an awm chuan min lo hmu ange? "Zawi tein ka ti a. " Pa Mawia nu bak a awm ka ring lo. A beng a tha vak lo va, a hre kher lo vang" a ti sa sa a. Kawr thuk lo leh zau lo te awm chu kan zuankana. Theihai kung awmna thawm nei lo thei ang berin kan pan hnai dan dana. Pum 1 ve ve kan lo a, lawh leh tuma a lian tha Siampuiin a thlek dak dak lai chuan mipa khuh ri kan hre ta thut mai. Tlanchhe tura inhrilh ngai hauh loin kawr lam panin kan tlan nghal phat a. Rang takin kawr ka zuankana, "a naaaaa" a tih ri ka hriat ruala ka hawi let chuan kawr zuankan a tum chu zuankan ta loin kawrah a lo tla lut a. Kawr thuk tak ni lo mah se laklawh deuh mai hian a lo inzep tanga. Hmanhmawh em em in ka zuk kaia, Pa Mawia te in lam atanga Pa Mawia khuh thawm lo hnai tial tial chu hlau thinphu dawt dawtin ka ngaithlaa. Siampuii rawn vakchhuak chu ka lo kuah dinga. An huan hi awih tlan, phihrit tak mai a ni lehnghal bawk si. Bawkvak titihin kan chho a. An inchhung kan luh meuh chuan chhuatah kan mu nghal thlawp mai. 

"Awiiii, ka hlauh zia kha" a tih chuan "kei tak, min hmu hman dawn maw ka tia lawm" ka ti ve thuai. Ka pheikhawk leh uniform bal paw thur mai ka bengfai pah nawk nawka. Siampuii'n tukverh sir atangin kawmthlang a bih dak daka. "Aaaa, Pa Mawia a ni lo. Ka pu Thanga anih khu, kan hlau ve em em a, kan thawm a hre dawn tawp si lo" a ti hluai mai. Tukverhah ka dak ve thuaia, Pa Mawia te kawmthlang lawka Pu Thanga ding chu ka va hmu ve nghala. Pu Thanga mi pangngai phak chiah lo leh bengngawng a ni a. Kan khuaah chuan mi zawng zawng hriat lar, naupang atanga pitar leh putar thlenga "Pu Thanga" a ni. 

Pa Mawia ni lo va Pu Thanga zawk a ni tih kan hriat takah chuan chawplehchilhin kan thlamuang ta nghala. "Engtin nge kawrah khan i tlak luh a? " ka tih chuan " Ka rap pial alawm" a ti awlsam maia. Kan awmdan vel sawiin kan nui dun ta vak vak. 

Pawl 6 pawh tha takin ka pass a, pawl 7 ka nih dawn chuan ka u in pawl 7 tha takin a lo pass ve chiah thunga. Ka ni fapa leh ka patea fapa te nen Aizawl lamah school an kal dawna, ka nu te hi Aizawl khua annih avangin duh chuan ka u chu ka pi te in atangin a kal theia, mahse ka pain midang ang bawkin Hostelah a dah ve ta a. Kei hi chu hmun hrana awm hreh ngawih ngawih ka nih avangin pawl sawm ka pass hma chuan hmun danga lehkhazir turin min dah an tum ve lo. 

Pawl 7 kan nih kum chuan kan hawiher pawh a dang chho ta zak maia. U Ringi pawh kan kawm phak ta meuh lo. School a chawlh tak atang khan a nula chho thut maia. KTP ah te a tel chho ve tan tawha, naupangchhia taka tal leh mai mai theih a ni tawh lo. 

Kei leh Zotei pawh kan mizia a dang ve ta a, a kum a telin kan khua pawhin hma a sawn chho zel a. Tv pawh bangla leh India channel ringawt ni lo, khawchhak channel tamzawk en theihna a awm ta a. Naupangin khawlaia zana infiam leh pawnto ho dul dul pawh kan ching lo chho ta tial tial mai. Chutihrualin mipa leh hmeichhia inrualtlang te chu kan la inkawm ho ta zela. Hmeichhe zingah ngaihzawng neihna chang hria pawh an awm ta nawk. Keini  ho hi sawm rual zet kan inkawmkhawm a, a huhoin inkawm dul dul mah ila hmeichhia leh mipaah inkawmngeih bik erawh kan awm tho. Kan in hi a awmna a laili avangin kan awmkhawm tam bera. Zanah lehkhazir mang lo va kan verandaa inkawmkhawm kan chinga. Hmeichhe ho hian sawhthing kan duh em em mai. Sawhthing kan zailep a, hmarcha hmui leh ajino tlem nen kan chawhpawlha, kan awmkhawm tawh chuan kan bawl deuh ziah a ni ber. Keini chhung hi sawhthing ching nasa leh nei deuh reng mai kan ni a. Kan sawhthing kan ei liam hnem viau. Hmawmsawm dang eitur a awm lo phei chu a ni chuang hauh lo. Thak ti em em a si hlawp hlawp chungin kan ei a. "Zarzokim, chaw thing innei lo mi? Chawthing nen ei law law ang. A thak em mai" Rinpuia'n a ti ngei zela. Kan ei tirh lam chuan mipa ho hian vir minti em em a, kan ei lai min hmuh fo takah chuan an ei ve duh ta vek mai. 

Mipa lam hi keini aia kum khata upa an ni hlawm bawka, Rinawma tih loh hi chuan pawl 7 kan zir hian pawl 8 an zir vek tawh. Hmeichhe ho erawh kan pawl a inang veka. Kei leh Zotei kan inkawmngeih bik ang bawkin Mawii leh Thangzeli hi an inkawngeih bik a, inthenawm anni bawk. Roenga'n pawl 8 anih atangin kan khaw bul lawk Roman ho school thaah hostel min awmsan a. School chawlha a lo haw chuan kan inkawmkhawm naah a lo tel nghal chawt zel a. Ani hi lian lutuk lo, hmelchhe lo leh harhvang tak mai a ni a. Kan veng tleirawl zingah chang lo, kan khaw tleirawl zingah a tla na ngang maia. Pawl 8 zirlai chauh a la ni nangin ngaihzawng pawh a nei teuh tawh. Keini thianho tan erawh chuan Roenga a ni ve tawp maia, naupanlai atanga inhre tawh leh inkawmkhawm thang kan ni bawka, ngaihzawng tur zawngin kan en lo va. Kan vai maiin thian nihna bak engmah rilru kan pu hlawm lo. 

"Hey, hmeichhe ho kha tu nge 'v' che u? Rimchhe deuh ka hria" Ruatmawia'n a ti thut a. "Keichu ka ni lo" ka ti rang vat. "Nang te chu i ni dawn lo tih ka hre reng. Midang alawm ka zawh a, nang te chu V pawh i V ve thei dawn mi? Patil alawm i nih a? " min han tichiam peka. Ngei takin ka melh ram rama, midang an lo nui tlawrh tlawrh thung. 

"Zari, Tengtere deng ang u. Rinpui, va lo ang" A ti zui leh zata. "Tunah hian maw? Hmuh pawh kan hmu thei nang" Rinpuia'n a ti bal bal. "Engemaw kan hmuh theih loh ang le? Thla a en em hi. Saw en la, a var bik saw a rah animai. Kal ang" a ti leh thar thar. . Kan inbul lawkah hian a neitu bik pawh awm lo, Tengtere kung upa tawh tak leh Kawlthei kung a awm a. A rah hun lai chuan a duh duhin kan lo mai zel. 

An tengtere lawh kan deng a, kan den laiin current rawn awm lo mah se pawi kan ti lo. October thla full moon Zan tak a ni a. Thla eng in khawlai a chhun eng ruih maia. Lehkhabu pawh chhiar theih khawpin a eng thaa. Boruak vawt lam lek lek tawh nen chuan a nuam em em mai. 

"An lo awmkhawm leh ta tawl tawl ka ti. Lehkhazir ta che u" Ka nu komiti bangin min rawn ti bawrh bawrha, tuman kan uksak lo. Tengtere kan ei laiin Zotei a pain a rawn ko a. Kan kawmchhak mai anih avangin tukverh atanga inkoh phak mai a ni a. "Han haw vat rawh, I pa Sakeia'n a koh che khi " Rinpuia'n a tih chuan kan nui ham ham. 

"Roenga lo haw lai khan kan thenawmte mikhual nu kha a thei a ni maw? " Mawii'n a ti thuta. "Tu nge ti? " Rinawma'n a ti vat. Rinawma hi a mizia a danglam viau tawh. Kan naupanlaia naupang harhvang ve tak ni thin kha a rawlthar chho hi a zia a thlak ta tlat. Tawngtam lo tak niin thianho a kan rik laih laih pawhin a tawng ve mang mang ngai lo va. An chhungkaw dinhmun vanga hmuhsit a tawh thinna na khan a thlak danglam nasa niin ka ring. 

"A sawitu ka sawi duh lo e a. Roenga hi a nghal ka ti tawpa, a lo haw hunah hau ang che u" Mawii bawkin a ti leh hlak hlak. "A sawitu i sawi duh loh danah dawt i sawi aniang" Ruatmawia'n a tih chuan "enge maw dawt ka sawi ngawt ang le? In hriatpui vek zawk anih kha a. Duh hleih loh tur lo theih vel angai lo em mai" a ti leh hlaih hlaih maia. Mipa ho lah chuan engmah an hriat loh thu an sawi nak naka."Lalroenga hi chu hauh angai hrim hrim, a inti tlangval leh lutuka, pawl 8 chauh ala nia. Mi thei rual pawh a la ni lo. Senior chauh ala ni zui a" Thangzeli'n a tih ve chuan ka lo pawmpui thuai. 

"Eng nge maw in sawi nawi tlat le a? Zirthangi pawh senior anih laiin pasal a nei tho alawm. U Ringi pawh hi miin an thei daih tawh ang" Rinpuia'n a ti leh ta tlat. Kum lamah pawh la upa lo leh Sande sikul a senior leh intermediate zirlai chauh te la ni mah ila kan nula tlangval viau tlat maia. An sawi ang tak takin thenkhat chu Senior dept nih laia pasal nei te, KTP lamah pawh inhmang tak te anni fur tawha. School kal lo annih deuh zel vangin nulat tlangval bak hmabak a awm lo va, chuvang chu nimaiin tunhnu hian ka hre ta. 

Pawl 7 exam tur kan ni bawka kan theihtawpin kan tang a, fail ka tum lo khawp mai. Rilru chak chi ka ni ve roh a, ka zir that duh phawt chuan thiam zung zung chi ka ni a. Chutihrualin danglamna tak ka nei a. Tape play chunga lehkhazir nuam ti tlat chi leh chhiar rik vak vak aia ri mang lo va zir chi ka ni. 

Vawiin hi Chawlhni a ni a, zanriah eikhamah Zotei te inah thil zawt lawk turin ka chho a, Zotei'n an chaweina a lo sengfel mek a. A chhungte dang zawng chu inkhawm turin an lo insiama, an unau an rual bawka an ri le lu mai. 

"Awi, chengkawl in hmeh law? " dawhkan bula ding chungin ka ti a. "Um, nizanah a-ni ten an chhit a, min lo pe ve teuha. A bial vek a ni lehnghala, ka tihfel zawhah kan kher dawn nia. Hmeh leh tham pawh a ni vak tawh chuang lo" a lo ti thuai. Lui lam sa ka duh em em a, abik takin chengkawl leh kaikuang, chakai te ka duh zuala, Zotei pawh hian a hre chiang khawp mai. 

Thleng a sil zawh veleh an inbathlar thlang lamah thu dunin chengkawl kan kher dun ta mial mial maia. A nu erawh chu inkhawm kal dawnah a pum nawm vak loh vangin inkhawm a thulh leh a, Zotei uniform nawhna turin Instiri-ah meihawl a thuna, "Ma-i, a sat lai hian rawn nawt thuai ta che" a rawn tih chuan Zotei'n "ka kher zo tep" a lo tihsan maia. 

Kan kher zawh vek hnuah inchhungah kan lut dun a, dawhkanah innawh chhan tur a phah zawh veleh a uniform kamiz nawh theih turin a pharh danga, a nu istiri lo tihsat sa va lain a uniform kawr nghawng nawh mar tumin a zuk dep a, a dep chiah mai chu a ri sur a. Rang taka a khai kan leh chuan a uniform kawr, nylon var chu a nghawng zawng a ral nghal vek mai. "Awiiii" tih pahin hnai takah ka thleka, thil pawi tak thleng e ti loin ka nuih a za ta lutuka, insum hleithei loin ka nui chhuak a, Zotei lah chu a nuih a za ve bawka. Kan inen a, a kawr kan en leh a. A nu hauh hlau, nui ring ngam bawk si loin zun cheh dawnin kan nui dun ta char char mai. 

"Ehe, I tikang elaw? " a  nu in a rawn tih pawh chuan ka la insum hleithei lo va. "I thuawih loh man anih kha. A tirah khan nawt ni la a kang awm lo em mai. Naktukah Form ha loin i exam anga animai" a nuin a ti hmuar hmuara. Zotei lah chuan, "A u kawr ka ha mai ang" a lo ti sam et. 

"In kaw lo dun si, inkawm tlem ula a tha ang. Pawi leh pawi lo tur lah inngaihtuah thiam bawk si lo. Nizanah i pa sarep in rawh then teuh ringawt maia. Zawhte nghal khawi ang mai kan ni. Zari pu pawn kaikuang rep an lo ei zo tep atih che u kha. In nula ve dawn tawh, mawl mawl lo hian insiamthat tum rawh u. Zari, lehkha zuk zir tawh rawh. Nangpawh Zorammawi, meihawl kha thukah va bun la, ka vawkchaw chhuan kha chawk nghal ang che" a ti leh duah. Inthenawm hlun,inluhpawh reng kan nih avangin kan nu leh pa te ve ve hian an fate ang maiin hauh pawh min hau hreh lo va, duat hunah pawh min duatin min duhsak tawn em em tho. 

Kan school hi exam na hmun tur a ni lo va. Kan khuaa Middle School pakhat zawkah niin kan veng atanga hla angreng takah a ni a. Kan khaw middle school pahnih bakah kan khaw bul khawdang middle school pathum te an rawn exam ve dawn bawk. 

Kan exam tan niah ka pain kan veng atanga exam tur ho Jeep-in min thlaha, haw lam pawh min rawn lam leh a. A tukah erawh a zin angaih thut avangin kei leh Zotei a pain Schooter-in min thlaha,Mawii leh Thangzeli erawh chu Mawii u in a thlah ve thung.

"Tinge scooter-a kan chuan lai khan i kan deuh ur a" School chhung kan pan laiin Zotei hnenah ka ti a. Min rawn hnaih deuh hrat chung hian a hawikual vat vata. "Pathum lai kan chuang sia, nang leh ka pa khan a thutchhan kha in thut nghet bawk si, petrol a hek dawn em a. Keimah kha ka intizang anih kha" a ti sa sa a. Mak ti taka en chungin" Kan rih vangin petrol a hek tihna maw? " ka ti ha maia. Tawngkaa min chhang lo in a bu nghat nghat a. Ka vawikhat hriatna a ni bawka mak ka ti ngang mai. 

Tluang takin exam kan zo va,  result chhuah dawn ni chuan ka helhhawlha, pass loh hlauh vang ni loin ka tihthat leh that loah ka buai a ni ber. Thingtlang ngang kan ni a, chhunah result chhuak mah se tlaiah bak kan hre hman ngai lo. Chaw kan lo ei mawlh mawlh laiin ka Patea a lo lut a, "Chemte, I pass em? " a rawn ti a. Chhan pawh ka chhan hmain kan zirtirtu pa a lo luh ve chiaha. "Zari, I pass a… " a ti hman chauha, "Zotei a pass em? Mawii leh Thangzeli te, Lalrinawma pawh? " mahni pass-na pawh zawt ta lo chuan ka lo ti peka. 

"I result alawm maw a rawn sawi le, engah nge i pass pawh sawi hma hma a. I thiante chu nakinah kan la zawt ang" ka nuin a ti hlur mai. 

"I sawi ho kha chu an pass vek a, ka lo kalchhan ber chu kan centre-ah pakhatna i nih thu rawn sawi tum ka nia. A lawmawm lutuk a, I ti tha em maia, ka rawn tlan nghal vang vang anih hi" a tih chuan chawei nachang pawh ka hre tawh lo. Hlim em em in kan ri ta chel chul maia. A zan a zana pass lawmna neih nghal chuk chuk ka puin a rawt a. 

"Mama, dawrah chhangthawp a la awm em? A awm chuan maida nen plaster tur in a awm zawng zawng han la ula, a tam loh leh dawr dang ami lei belh la. Chow pawh pocket sawm vel rawn la ang che. A lo kal apiangin an ei turin kan siam ang" a ti ruai maia. Ka piin " Zanin chuk chuk loah lawm ila mawle" a lo tih pawh chuan ka pu duhdan a ni lo. "Zaninah lawm hmasakna kan nei anga. Nidangah an zirtirtute leh a thiante nen, chhungkhat te sawm bawkin chawhlui kan kil ho ang. I vawk pakhat talh hun tawh a awm bawka, khu khuan a tuar mai aniang chu. Ka thlahte zingah hetianga result lawmawm nei awmchhun anih hi" a ti leh zung zung maia. Ka pu remruatna chu tuman an hnial lo. Fu kan her ni tak a ni a. Ka puin kan zirtirtu lo kal chu kurtai kg 1 a pe a. Serthum leh zikhlum a khai haw tir nual bawk. 

Zanah chuan kan zirtirtu te mai bakah thenawm khawveng lo leng an awm nak naka. Tv en naupang thenkhat leh puitling tlem a zawng an awm bawk. Ka thiante ho pawh result tha pangngai tak nei vek anni a. Rinawma 3na a ni ve bawka. Ka nu leh ka Nutei ten eitur an buaipuia, ka ni te pahnih leh an fate hoin an pui bawka. Kan ri luai luai a ni ber. Fakna leh lawmpuina ka dawng nasa em em a. Ka tihthat ka rin tho rualin pakhatna em chu ka nih ka inring pha lo va. Pakhatna lai ka nih takah chuan ka hawisang ta mah mah awm e. 

Ka pu duh ang ngeiin a hranpain kan lawm leh a. Kan chhungten high school chu khawpui lam school tha zawka zawm tur in min duh a. Mahse, keimah berin ka duh tlat lo.

Hunpui hlim takin kan hmanga, kan Lalroenga lerh lutuk buaiin kan buai a. Ngaihzawng ka kawp e a ti khanglanga, vengchhung zimte-ah hriat loh tak tak theih ni hek lo. Puarak-ah min hmanga, ka buai zak zak maia. Amah ber lah chuan "nang ngaihzawng neihna chang hre lo ber i nia. An ring ber che" a ti deuh tlat mai si a. Lehkhathawn pe reng rengin ka buaia, dawt lah ka sawi phah nasa.

High school kan han kal ve ta chu mak deuh maiin boruak a dang ta zar mai. Pawl sawm naupang zingah sual pui pui an tama. Pass thei lo, kum 3 pawlsawm bei tawh te an ni nawk. Keini high school han kal tantir ve ta chu kan ti em em maia. Kan thian mipa te pawl 9 lo ni far tawh mah se kan zum loh phah chuang lo. Thangzeli hi kan thianho a hmeltha ber a ni a. Pawlsawm zirlai mipa hoin chhun chawlh laiin an rawn hual taih zela, a zarah keini pawn hriat kan hlawh ve ta thuai. 

Pawl 8 chauh kan la ni chungin  mipa thenkhat lian leh sual deuh deuh mai an awm a. Lawmkima, tlema aw nu deuh leh mipa aia hmeichhe kawm duh zawk chi hi a awm a. Mipa thenkhatin an tiduhdah viau. High school kan kal tak vang nge ni kan taksa a thang ang bawkin kan nula nghal awk maia. Mize harhvang zet ni thin kha ka zia a zawi ta raih maia. Zotei pawn kan pawlah ngaihzawng a nei ru ve ta tat. Kei erawh chu rilruah nulatna awm tawh mah se ngaihzawng neih lam ka rilruah a awm lo va. Pawl 9 zirlai, kum laklawha lo lut kan Pastor fapa erawh ka star ru ve a, Zotei takngial pawh ka hrilh lo thung. 

Pawl riat leh pawl kua pawh tha takin ka zo leh ta a. Pawl 10 ka ni chu kumtir atangin ka nu a tang bawka, thian kawm pawhin ka lengchhuak ta meuh lo. Kan khua pawh hmuh theih khawpin a thanga. In te tam belh viau lo mah se mihring khawsak a danglam chho ta viau. Telelphone/landline te awm tawhin Tv phei chu chhungkaw tam zawkin an nei tawha. Kan naupanlai anga "Tv kan lo en, kan vawih lo vang" Tih leh, "Tui kan chawisak che u anga, Video kan lo en" tihte kha chu tuna naupang ni mek te tan chuan nuihzatthlak a ni der tawh. Motor nei an tam chho ve zela, splendor bike leh CBZ a rawn chhuaka, tlangval ho an tlanchak thei em em mai. Kan khua atangin kan khawbul maia kan district capitalah Town bus a service a, feh tur atanga office kal tur leh school naupang thlengin an inek beng hung zel, tlema awmthei deuhte chuan an fate English mediumah an kal pheitir sup supa, kan khuaah pawh Presbyterian kohhran school an din ve tawha, middle thleng awmin naupang an nei ngah chho viau mai bawk. 

"Zari, nangmahah hian beiseina kan nei sang khawp ania. Zir tang tang la, distinction i phak loh pawhin first tal chu kan beisei a, nangmah hian kan school i ti hmingtha dawn a ni" kan headmaster-in a ti charh charha, ani hi ka nu pazawn niin mimal tak pawhin min duat em em a. Schoolah erawh chuan midang a hrem lohna thil ho te teah pawh min hau fo thung. 

"I nu kha ka hrilha, school ban apiangin Mathematics hi i Putea hnenah rawn zir ang che. I tlai deuh leh chaw i ei nghal mai anga. I pa te ruala haw turin dawrah i Putea ten an dahthla leh mai ang che" a ti leh a. Ka nu in min hrilh lawk tawh avangin ka bu nghat nghat. School banah Dawrah ka inthlak anga, Putea bulah algebra bik ka zir thin dawn a ni. 

Dawrah ka inthlak a, thingpui ka inleh te te hnuah Putea te inah ka chho a, kan dawr pawh hman ai chuan  len belh tak a ni tawh. Ka pi a tar ve tawh bakah inchhung chet tih a harsat tawh avangin ka nu inah a awm thina. Ka pa hian dawrah amah pui turin tlangval pakhat a chhawra. Hmeichhe dawr nghah leh mipa dawr ngah chu a danglam an ti thin nangin ka pa dawr hi chu hmeichhe awm lohna tih pawh hriat loh khawpin Pathian zarah a lun a. Ka pa hian min biangbiak a thiam bakah a sumdawng mi em em maia. Tute pawh hi a be tha peih vek maia. Miin an ngaina ve thei viau. 

Kan school kal dan sawrkar lam thunei tuten kum hmasa lam atangin an thlak danglama, kum khatah pawl kan sawn hman tawh lo. October thlaah selection exam kan nei a. A tling zawng ten November atangin study camp neiin schoolah kan riaklut ta a. Zirtirtu ten an subject theuh karkhat zel min zirpuiin an rawn inriahchhawk a, kan lehkhazir ning lutuk hi kan khua a insik chhawk sek maia. Kan khawsik ngun ta lutuk chu kan zirtirtu pakhatin tihdan a thlaka, khawsik enna nen min thutchilh ta ran maia. Tihngaihna awm hek lo le, khawsik vanga mu bo pawh kan awm ta mang lo. 

Zing tin chhangthawp leh thingpui kan in a, school tualah mei kan chhem a, thingpui in chungin kan ai thap thina. A thenin chhangthawp an rawh a, thenkhatin chhangthawp an ei peih loh em em laiin thenkhat in an duh em em lawi. Pawlsawm kan zir thlengin ngaihzawng ka la nei ta lo zel a. Ka thiante dang chuan an nei vek tawh. 

Pawlsawm kan exam hun a lo thlenga, ka rinai takin zawhna chhan a awl sama. Ka titha viauin ka inhre bawka, fail hlauhna ka nei lo. Result nghah chhungin ka pa dawrah ka pui nitin a, thian kawmna hun ka nei lo. Zanah erawh chuan mipa ho an lo leng thina, zan rei tak tak thleng kan titi a. Nuam kan ti ve thei dar dar viau. 

Kan result a chhuah chuan vanneihthlak takin Distinction-ah ka pass a, subj hnihah letter ka hmu bawka. Kan lawm ngang maia. Chutihlaiin Thangzeli leh Mawii an fail hlauh maia, kan lawm erawh a kim ta lo. Hmanlai anga kum khatnaa pass theih loh anga ngaihna kha a awm tawh mang lo chungin vawikhat exam naa pawlsawm fail nih chu awm tihna tak kan la nei tho. 

Motor tukverha dak vauh vauh chungin ka nu leh ka ni titi ka ngaithla a. Tunah chuan keipawh MA ka zo ve ta reng mai. Pawl sawm 12 ka zir kumin ka pu in nat lawkna awm loin min boralsan thut maia. Kan exam dawnah tak a lo ni bawk nen examah pawh ka ti tha ta vak lo. Ka tuar na em em a, ka pa hi boral ta se hetiang tak hian ka tuar angem aw ka ti ru hial. Naupanlai atanga pi leh pu khawih tam leh an enkawl kan ni bawka. Ka u nen kan tuar na lo thei lo. Ka piin chak lo tak chungin min la dampui a, ka u in Bank mananger hna chelhin kan khua atanga langa kal theih naah a post a, kei erawh chu kan khaw high schoolah thla hnih kalta khan hna ka hmu ve chiah thung. Kan dawr pawh ka pain a la kalpui ve zela. Dawr lian dang a awm ve nual tawh avangin tunhma angin a lun lutuk tawh lo va. Mahse, buaipui tham tak chu a la ni tho. Ka ni fanu pasal sunin ka pa a pui nitin a, School kal loh ni chuan in a ka awm theih thin avangin ka nu pawn a pui ve thin bawk. 

"I ni nen Damdawiinah kan han kal tlang anga. Pawisa vel i tihfel zawh hma chuan chawhmeh leh chhang vel i lo lei anga, kan lo la chhuk hman loh leh i u officeah min lo nghak mai rawh" ka nuin a ti a. 

Bank kawtah ka chhuk a, anni Damdawiin kal turin an tlan tlanga. Pawisa tihfel tur ka tihfel hnuah chawhmeh lei turin Bazarah ka phei a. Chhang zawrhna dawrah cake leh ka pa eiduh tur chi ka lei nual bawk. 

Ka u te office a ka nu te lo nghah tuma ka chho tur chuan mi hmuh ka neih avangin ka va thlek nawn leh hrama. Ka thlang kawnga mipa leh hmeichhia inkai chunga kal te chu ka en renga, ka insehruh ngat ngat mai. Harhchhuak thutin phone ka phawra, a ruk deuh in thla ka laksak a. Tun tum chu insawifihlim pawh tum se a theih tawh lo vang. 

"Zar, enge kawnglaiah i din renga? " Min rawn titu chu ka en chuan Rinawma a lo ni a. Chhang loin thlang lam ka melh zauha, rang fe hian a en ve a. "Reuben-a law? " zawi angreng takin a ti a. Ka bu ringawt. 

Ka thil khai thenkhat min khaipuia. "Duh leh ka rualin lo haw la, I nu te chu an rei dawn em? " a ti a. "Ka hre bik lo. Ka bawr bawk sia, ka lo nghak zawk ang. Enge i tih a? " ka ti ve a. Diktak chuan ka rilruah Reuben-a leh a hmeichhe kalpui bak kha an awm lo. Rinawma pawh hian chu chu a hre thiam ngeiin ka ring. A chhan chu Reubena nen hian kum 6 zet chu kan inzui ve tawha. Kan khaw mi ni loin kan khawbul khawpui zawka awm an ni a. BA kan zir lai atanga inngaizawng tawh kan nih bakah amah hi langsar larh khawpa kan khaw bawrah chuan chhungkaw awmthei ber pawl fapa mal a ni a. Kan inzui ve nasat em avangin kan thiante leh chhungte tan hriat loh chi a ni tawh lo. 

Thla thum kalta atang khan Doctor rawn awm thar nen sawi neuh neuh an kai tana, kei ngei pawn mit khamna tur ka nei zeuh zeuh. Vawi tamtak kan inhauhphah tawh laiin insawifihlim na tur a hre zela. Thikthuchhe lutukah min puh let hlauh zel bawk nen, kei inhnial chiam thiam lo chi lo ni ta chuan ngawihah ka tlak leh nge nge thin a. Rilru dam lo chungin ka duh hneh em avangin tlawm zawkah ka tang a ni ber. 

Mahse vawiin hian ka mit ngeiin ka hmu a, kawm tawh loh a intiam chung leh thiantha satliah annih loh zia a lan chian em avangin a tawp thlen law law ka tuma, ka thleng ngei bawk ang.